1. นาย ก มีสิทธิ์ที่จะใช้ทางจำเป็นไปสู่ทางสาธารณะได้หรือไม่

ตอบ  --    ทางที่นาย ก.ไก่ เคยใช้เป็นทางสัญจรเข้า-ออกสู่ทางสาธารณะนั้นยังไม่ใช่ทางจำเป็นตามความหมายของกฎหมาย ดังนั้นเมื่อ เจ้าของที่ดิน (นาย ข.ไข่) ขายที่ดินให้กับบุคคลภายนอกไปแล้ว ผู้เป็นเจ้าของก็มีสิทธิที่จะดำเนินการใด ๆ ในฐานะเจ้าของที่ดินได้ เมื่อนาย ค.ควาย ได้ล้อมรั้วเป็นเหตุให้คุณไม่มีทางออกไปสู่ถนนสาธารณะได้ จึงเข้ากรณีตาม มาตรา 1349 ที่ดินแปลงใดมีที่ดินแปลงอื่นล้อมอยู่จนไม่มีทางออกถึงทาง สาธารณะได้ไซร้ ท่านว่าเจ้าของที่ดินแปลงนั้นจะผ่านที่ดินซึ่งล้อมอยู่ไปสู่ ทางสาธารณะได้ นาย ก.ไก่ จึงมีสิทธิที่จะขอเปิดทางจำเป็นโดยทางศาลได้

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ --2537/2549

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ --316/2550

2. ถ้านาย ค ไม่ยอมให้เปิดทางจำเป็นให้ นาย ก จะต้องทำอย่างไรเสียค่าใช้จ่ายอะไรบ้างถ้ามีการฟ้องร้อง โดยกฏหมายมาตราอะไร และขั้นตอนในการฟ้องร้องมีอะไรบ้าง

ตอบ---   เกี่ยวกับทางจำเป็นนี้ สิทธิเกิดขึ้นโดยผลของกฎหมาย ดังนั้นจึงไม่ต้องคำนึงถึงความยินยอมของเจ้าของที่ดินที่จะขอผ่านออกไปสู่ถนนสาธารณะ และผู้ขอใช้ทางจะต้องเสียค่าที่ดินตามสมควร ซึ่งหากตกลงกันได้ก็ดีไป แต่ถ้าตกลงกันไม่ได้ศาลจะกำหนดให้เอง สำหรับคำถามอื่นในข้อนี้ผู้ถามคงได้คำตอบจากการอ่านคำพิพากษาศาลฎีกา ข้างต้นแล้ว

3. นาย ก มีสิทธิ์ที่จะชนะความหรือไม่อย่างไร และมีสิทธิ์ที่จะเรียกร้องค่าเสียหายจาก นาย ค หรือไม่เพราะพืชผลทางการเกษตรได้รับความเสียหายไม่สามารถประกอบอาชีพได้ตามปกติ

ตอบ--     นาย ก.ไก่ จะชนะคดี ตามคำตอบข้อ 2 เพราะนาย ค.ควาย จะต้องเปิดทางโดยผลของกฎหมาย และโดยคำพิพากษาของศาล ส่วนค่าเสียหายนาย ค.ควายไม่ต้องรับผิดเพราะคุณซื้อที่ดินคุณย่อมต้องศึกษาให้ดีว่าที่ดินที่จะซื้อมีทางออกสู่ถนนสาธารณะหรือไม่ เจ้าของเดิมเขายินยอมให้ใช้ก็เป็นเรื่องระหว่างคุณกับเจ้าของเดิม แต่เจ้าของใหม่เขาไม่ประสงค์ที่จะให้เดินผ่านเพราะเขาเป็นเจ้าของก็เป็นสิทธิตามกฎหมาย ถ้าคุณเป็นเจ้าของใหม่คุณจะมองปัญหานี้อย่างไร "อกเขาอกเรา"นะครับ

4. ถ้านาย ค ยอมเปิดให้ใช้ทางจำเป็นให้นาย ก ขนาดมาตฐานของทางกี่เมตร

ตอบ---ไม่มีมาตรฐานว่าจะต้องมีความกว้างกี่เมตร เพราะเปิดให้ผ่านตามที่จำเป็นครับ (คำพิพากษาฎีกาข้างต้น มีรายละเอียดเกี่ยวกับคำถามนี้ด้วย)