ติดต่อเรา โทร. 085-9604258 

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3236/2567

บทนำ

คำพิพากษาศาลฎีกานี้มีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับการร้องเพิกถอนการจดทะเบียนหย่า โดยผู้ร้องอ้างว่าหย่าเพื่อเลี่ยงผลกระทบจากคดีล้มละลายและการบังคับคดี ศาลเห็นว่าเป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริตตาม ป.พ.พ. มาตรา 5 ผู้ร้องจึงไม่มีอำนาจร้อง

ข้อเท็จจริง

• ผู้ร้องถูกฟ้องล้มละลายและถูกยึดทรัพย์ร่วมกับคู่สมรส

• ผู้ร้องและคู่สมรสไปจดทะเบียนหย่าเพื่อหลีกเลี่ยงผลทางคดี แต่ยังอยู่กินด้วยกัน

• ต่อมาผู้ร้องร้องขอเพิกถอนการหย่า อ้างว่าเป็นการหย่าที่มีเจตนาเลี่ยงคดี

คำวินิจฉัย

1. การหย่ามีการลงนามต่อหน้านายทะเบียนและพยานครบถ้วน

2. การอ้างภายหลังว่าเป็นการหย่าเพื่อเลี่ยงคดี เป็นการยกข้อเท็จจริงใหม่เพื่อประโยชน์ฝ่ายตน

3. ถือเป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริต ขัด ป.พ.พ. มาตรา 5

4. ผู้ร้องจึงไม่มีอำนาจร้อง ศาลพิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์

การวิเคราะห์กฎหมาย

• การหย่าที่ถูกต้องต่อหน้านายทะเบียนไม่อาจอ้างเป็นโมฆะได้ เว้นมีการขู่เข็ญหรือหลอกลวง

• หลักการใช้สิทธิโดยสุจริตตาม มาตรา 5 ป.พ.พ. ป้องกันไม่ให้คู่ความอ้างเหตุผลภายหลังเพื่อผลทางคดี

ข้อคิดทางกฎหมาย

การใช้สิทธิต้องสุจริต ไม่อาจย้อนกลับมาอ้างเหตุผลส่วนตัวเพื่อเพิกถอนการหย่าที่ถูกต้องตามรูปแบบกฎหมายแล้วได้

English Summary

The Supreme Court ruled that a divorce registered voluntarily before the registrar cannot later be annulled by claiming it was to avoid bankruptcy effects. Such a petition is deemed an abuse of rights under Section 5 of the Civil and Commercial Code, leaving the petitioner without standing.

การอ้างเหตุฟ้องหย่าว่าโจทก์ได้รับความเสียหายหรือเดือดร้อนเกินสมควรในระหว่างระยะเวลาที่จำเลยต้องโทษจำคุกและได้ถูกจำคุกเกิน 1 ปี คดีนี้จำเลยพ้นโทษจำคุกแล้ว ถือไม่ได้ว่าโจทก์จะได้รับความเสียหายหรือเดือดร้อนเกินสมควรเพราะเหตุจำเลยต้องถูกจำคุกอีกต่อไป แต่โจทก์ฟ้องคดีภายหลังที่จำเลยถูกจำคุกเกิน 1 ปี และพ้นโทษมาแล้วเป็นเวลาถึง 5 ปี ความเสียหายหรือเดือดร้อนของโจทก์จึงยุติลงแล้ว จึงไม่มีสิทธิฟ้องหย่าจำเลย

จำเลยเป็นชาวต่างประเทศอยู่กินร่วมกับโจทก์(สามี) ต้องพึ่งพาอาศัยสามีเป็นสำคัญในการดำรงชีพ จำเลย(ภริยาต่างชาติ) ไม่ประสงค์จะเลิกร้างไปจากโจทก์หรือสมัครใจแยกกันอยู่กับโจทก์ แต่เหตุที่โจทก์จำเลยไม่ได้อยู่ร่วมกันเป็นเวลานาน ก็เนื่องจากโจทก์(สามี)ได้แยกออกไปอยู่กับบิดามารดาโจทก์เอง และภายหลังที่จำเลย(ภริยา)ไปอยู่ประเทศสหรัฐอเมริกาก็เนื่องจากต้องไปดูแลรักษาบุตรที่ป่วยเป็นโรคมะเร็ง ดังนั้น ย่อมถือไม่ได้ว่าจำเลยสมัครใจแยกกันอยู่กับโจทก์ โจทก์จึงไม่มีเหตุฟ้องหย่า ศาลฎีกาพิพากษายกฟ้อง