ปรึกษากฎหมายทางแชทไลน์ 

การตั้งผู้ปกครองของผู้เยาว์ทำได้ในกรณีใดบ้าง 

การตั้งผู้ปกครองของผู้เยาว์, บันทึกท้ายทะเบียนการหย่า, บิดามารดาตกลงกันเรื่องอำนาจปกครอง ถอนอำนาจปกครอง

การตั้งผู้ปกครองของผู้เยาว์ สามารถทำได้ในกรณีใดบ้าง กรณีบิดาและมารดา จดทะเบียนหย่า และตกลงให้มารดา เป็นผู้ใช้อำนาจปกครองบุตรฝ่ายเดียว แต่ต่อมามารดาเสียชีวิต จะสามารถตั้งผู้ปกครองใหม่ได้หรือไม่ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1585 วรรคหนึ่ง กำหนดให้ตั้งผู้ปกครองผู้เยาว์ได้ เฉพาะกรณีผู้เยาว์ไม่มีบิดามารดา หรือบิดามารดาถูกถอนอำนาจปกครอง การที่มารดาตาย ส่วนบิดายังมีชีวิตอยู่ และมิได้ถูกถอนอำนาจปกครอง แม้บิดามารดาจะได้จดทะเบียนหย่า โดยตกลงให้มารดาเป็นผู้ปกครองผู้เยาว์แต่ฝ่ายเดียว ก็เป็นเรื่องการตกลงกันตามมาตรา 1520 วรรคหนึ่ง ประกอบมาตรา 1566 วรรคสอง (6) เท่านั้น มิใช่เป็นกรณีที่ บิดาถูกถอนอำนาจปกครอง เพราะการจะถอนอำนาจปกครอง จะต้องมีเหตุตามมาตรา 1582 และเป็นอำนาจของศาล ดังนั้น กรณีมารดาเสียชีวิต อำนาจปกครองจึงกลับมาอยู่แก่บิดาฝ่ายเดียว ตามมาตรา 1566 วรรคสอง (1) คือบุตรต้องอยู่ในอำนาจปกครองของบิดา หรือมารดา ดังนั้นเมื่อผู้เยาว์ยังมีบิดาซึ่งยังไม่ถูกถอนอำนาจปกครอง จึงไม่อาจตั้งผู้ปกครองใหม่ได้ ในคดีนี้ ผู้ร้องซึ่งเป็นน้าของผู้เยาว์ จึงไม่มีสิทธิยื่นคำร้องขอให้ศาลตั้งผู้ปกครอง ในขณะที่ผู้เยาว์ยังมีบิดาชอบด้วยกฎหมายที่ยังมีชีวิตอยู่ได้ 

การตั้งผู้ปกครองของผู้เยาว์ทำได้ในกรณีใดบ้าง

การตั้งผู้ปกครองผู้เยาว์ในกรณีที่บิดามารดาของผู้เยาว์ไม่อยู่ในสถานะที่จะเป็นผู้ใช้อำนาจปกครองบุตรผู้เยาว์ได้ การตั้งผู้ปกครองคนใหม่จะทำได้ประการใดบ้าง

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1585 มีสาระสำคัญดังนี้คือ

ในกรณีที่บิดาหรือมารดาเสียชีวิตหรือถูกถอนอำนาจปกครอง มาตรา 1585 วรรคหนึ่ง ระบุให้ศาลตั้งผู้ปกครองผู้เยาว์ได้เฉพาะในกรณีที่ผู้เยาว์ไม่มีทั้งบิดาหรือมารดาที่ยังมีอำนาจปกครองเหลืออยู่เลย ดังนั้น หากผู้เยาว์มีบิดาชอบด้วยกฎหมายที่ยังมีชีวิตอยู่และไม่ได้ถูกถอนอำนาจปกครอง กรณีนี้ก็ไม่สามารถตั้งผู้ปกครองใหม่ได้

บันทึกข้อตกลงท้ายทะเบียนการหย่า ตามมาตรา 1520

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1520 กำหนดว่าในกรณีที่บิดามารดาจดทะเบียนหย่ากัน  คู่หย่าสามารถตกลงกันได้ว่าฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งจะเป็นผู้มีอำนาจปกครองผู้เยาว์โดยตกลงระหว่างกันเองได้ หรืออาจตกลงให้ทั้งสองฝ่ายมีอำนาจปกครองบุตรผู้เยาว์ร่วมกันก็ได้

อย่างไรก็ตาม การตกลงตามมาตรา 1520 ไม่ใช่การถอนอำนาจปกครอง ดังนั้นแม้จะตกลงให้มารดาเป็นผู้ปกครองบุตรผู้เยาว์ตามมาตรา 1520 ก็ตาม แต่กรณีนี้หากมารดาเสียชีวิตไปแล้ว อำนาจปกครองจะกลับมาอยู่กับบิดาฝ่ายเดียวตามมาตรา 1566 วรรคสอง (1)

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1566 และมาตรา 1582

มาตรา 1566 วรรคสอง (6) ระบุให้สิทธิบิดาหรือมารดาเฉพาะฝ่ายที่มีอำนาจปกครองร่วมกันสามารถตกลงกันว่าฝ่ายใดจะเป็นผู้ใช้อำนาจปกครองก็ได้ แต่กรณีถ้าหากบิดาหรือมารดาถูกถอนอำนาจปกครองจะต้องมีเหตุเฉพาะที่ระบุในมาตรา 1582 เช่นผู้ใช้อำนาจปกครองเป็นคนไร้ความสามารถ ใช้อำนาจปกครองเกี่ยวแก่ตัวผู้เยาว์โดยมิชอบ ประพฤติชั่วร้าย ล้มละลาย จัดการทรัพย์สินของผู้เยาว์ในทางที่ผิด ในกรณีเหล่านี้ศาลจะสั่งถอนอำนาจปกครองได้ ดังนั้น การถอนอำนาจปกครองจึงไม่สามารถเกิดขึ้นได้จากการตกลงระหว่างบิดามารดาได้ตามมาตรา 1566