ปรึกษากฎหมายทางแชทไลน์

สิทธิฟ้องค่าทดแทนไม่ต้องอยู่ร่วมกันและอุปการะเลี้ยงดูกันฟ้องได้

•  ค่าทดแทนจากหญิงอื่น

•  ภริยาชอบด้วยกฎหมาย

•  ความสัมพันธ์ชู้สาวกับสามีคนอื่น

•  สิทธิเรียกร้องค่าทดแทน

•  ป.พ.พ. มาตรา 1523 วรรคสอง

•  ฟ้องชู้เรียกค่าทดแทน

•  กฎหมายครอบครัวและสิทธิภริยา

สรุปย่อ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4130/2548 ดังนี้

ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1523 วรรคสอง ภริยาที่ชอบด้วยกฎหมายมีสิทธิเรียกร้องค่าทดแทนจากหญิงอื่นที่แสดงตนโดยเปิดเผยว่ามีความสัมพันธ์กับสามีในทำนองชู้สาว โดยไม่ต้องพิสูจน์ว่าภริยาได้รับความเสียหายหรืออาศัยอยู่ร่วมกับสามี โจทก์เป็นภริยาถูกต้องตามกฎหมายของพลตรีทงพานธ์  และจำเลยแสดงตนว่ามีความสัมพันธ์กับสามีของโจทก์ การกระทำนี้ทำให้โจทก์ฟ้องเรียกค่าทดแทนได้

ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงิน 20,000 บาท พร้อมดอกเบี้ย 7.5% ต่อปี โจทก์และจำเลยยื่นอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์ภาค 3 พิพากษาให้จำเลยชำระ 50,000 บาท พร้อมดอกเบี้ย 7.5% ต่อปี จำเลยฎีกาโดยอ้างว่าโจทก์ไม่ได้อยู่ร่วมกับสามีและมีคดีหย่ากันอยู่ ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การเรียกร้องค่าทดแทนตามมาตรา 1523 วรรคสอง ไม่ต้องมีเงื่อนไขดังกล่าว การพิพากษาของศาลอุทธรณ์ภาค 3 ถูกต้องแล้ว จึงพิพากษายืน ให้จำเลยใช้ค่าทนายความชั้นฎีกา 1,500 บาท แทนโจทก์

หลักกฎหมาย

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1523 วรรคสอง เป็นบทบัญญัติที่ให้สิทธิแก่ภริยาชอบด้วยกฎหมายในการเรียกร้องค่าทดแทนจากหญิงอื่นที่มีพฤติกรรมแสดงตนโดยเปิดเผยว่ามีความสัมพันธ์ในเชิงชู้สาวกับสามีของภริยานั้น โดยเนื้อหาของมาตรานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อคุ้มครองสิทธิของภริยาชอบด้วยกฎหมายในการป้องกันไม่ให้เกิดการละเมิดทางความสัมพันธ์ครอบครัวจากบุคคลภายนอก

ข้อสำคัญในมาตรา 1523 วรรคสอง คือ การที่ภริยาชอบด้วยกฎหมายสามารถฟ้องร้องเรียกค่าทดแทนได้ โดยไม่จำเป็นต้องพิสูจน์ว่าได้รับความเสียหายทางจิตใจหรือร่างกาย และไม่ต้องแสดงหลักฐานว่าอาศัยอยู่กับสามีในฐานะสามีภริยาในขณะนั้น หรือไม่มีคดีฟ้องหย่ากันอยู่ นั่นหมายความว่า แม้ภริยาและสามีจะมีปัญหาความสัมพันธ์หรือคดีหย่าระหว่างกัน ภริยาก็ยังมีสิทธิในการฟ้องเรียกค่าทดแทนจากหญิงอื่นที่แสดงตนว่ามีความสัมพันธ์ในลักษณะดังกล่าวได้

การใช้สิทธิตามมาตรานี้ช่วยป้องกันไม่ให้บุคคลภายนอกเข้ามากระทำการอันจะส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างคู่สมรส โดยเน้นการคุ้มครองความชอบธรรมของภริยาภายใต้กฎหมาย

กฎหมายให้สิทธิแก่ภริยาชอบด้วยกฎหมายที่จะเรียกร้องค่าทดแทนจากหญิงอื่นที่แสดงตนโดยเปิดเผยเพื่อแสดงว่าตนมีความสัมพันธ์กับสามีในทำนองชู้สาว โดยมิได้มีเงื่อนไขว่าภริยาจะต้องเกิดความเสียหายอย่างใดหรือจะต้องเป็นภริยาที่อยู่กินกับสามีและอุปการะเลี้ยงดูกัน หรือต้องไม่มีคดีฟ้องหย่ากันอยู่ดังที่จำเลยฎีกา ดังนั้นโจทก์จึงมีอำนาจฟ้องเรียกค่าทดแทนจากจำเลยได้

คำพิพากษาศาลฎีกาที่  4130/2548

    ป.พ.พ. มาตรา 1523 วรรคสอง เป็นบทบัญญัติที่ให้สิทธิแก่ภริยาชอบด้วยกฎหมายที่จะเรียกร้องค่าทดแทนจากหญิงอื่นที่แสดงตนโดยเปิดเผย เพื่อแสดงว่าตนมีความสัมพันธ์กับสามีในทำนองชู้สาวโดยมิได้มีเงื่อนไขว่าภริยาจะต้องเกิดความเสียหายอย่างใดหรือจะต้องเป็นภริยาที่อยู่กินกับสามีและอุปการะเลี้ยงดูกัน หรือต้องไม่มีคดีฟ้องหย่ากันอยู่ โจทก์จึงมีอำนาจฟ้องเรียกค่าทดแทนจากจำเลยได้ 

             โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นภริยาโดยชอบด้วยกฎหมายของพลตรีทงพานธ์  จำเลยแสดงตนโดยเปิดเผยว่าตนมีความสัมพันธ์กับพลตรีทงพานธ์ สามีโจทก์ ในทำนองชู้สาวโดยเข้าไปพักอาศัยอยู่กินอย่างสามีภริยาและเปิดเผยในบ้านหลังเดียวกันกับสามีโจทก์ การกระทำของจำเลยทำให้โจทก์ได้รับความเสียหายเดือดร้อน ขอให้จำเลยชำระค่าทดแทนจำนวน 500,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 15 ต่อปี ของต้นเงินดังกล่าวนับแต่วันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์

    จำเลยให้การว่า จำเลยไม่เคยมีความสัมพันธ์กับสามีโจทก์ในทำนองชู้สาวและไม่เคยแสดงตนโดยเปิดเผยว่ามีความสัมพันธ์กันในทำนองชู้สาว จำเลยไม่เคยพักอาศัยในบ้านเดียวกันกับสามีโจทก์ ขอให้ยกฟ้อง

  ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงิน 20,000 บาท แก่โจทก์ พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ กับให้จำเลยใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนโจทก์ โดยกำหนดค่าทนายความ 3,000 บาท

  โจทก์และจำเลยอุทธรณ์

   ศาลอุทธรณ์ภาค 3 แผนกคดีเยาวชนและครอบครัวพิพากษาแก้เป็นว่า ให้จำเลยชำระเงินจำนวน 50,000 บาท แก่โจทก์ พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ ให้จำเลยใช้ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์แทนโจทก์เพียงเท่าจำนวนทุนทรัพย์ที่ชนะคดี โดยกำหนดค่าทนายความ 2,000 บาท ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ของจำเลยให้เป็นพับ นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น

       จำเลยฎีกา

  ศาลฎีกาแผนกคดีเยาวชนและครอบครัววินิจฉัยว่า คดีมีปัญหาตามฎีกาของจำเลยว่า จำเลยไม่ต้องรับผิดจ่ายค่าทดแทนให้แก่โจทก์ตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ภาค 3 หรือไม่ โดยจำเลยฎีกาว่า ภริยาที่จะมีสิทธิเรียกค่าทดแทนตาม ป.พ.พ. มาตรา 1523 วรรคสอง จะต้องเป็นภริยาที่อยู่ร่วมกับสามีฉันสามีภริยาและอุปการะเลี้ยงดูซึ่งกันและกัน แต่คดีนี้โจทก์กับสามีนอกจากจะมิได้อยู่ร่วมกันฉันสามีภริยาแล้ว ยังมีคดีฟ้องหย่ากันก่อนที่จะเกิดเหตุตามฟ้อง และปัจจุบันศาลได้พิพากษาให้โจทก์กับสามีหย่ากันแล้ว ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 3 พิพากษาให้จำเลยจ่ายค่าทดแทนให้แก่โจทก์จึงไม่ชอบ เห็นว่า ป.พ.พ. มาตรา 1523 วรรคสอง เป็นบทบัญญัติที่ให้สิทธิแก่ภริยาชอบด้วยกฎหมายที่จะเรียกร้องค่าทดแทนจากหญิงอื่นที่แสดงตนโดยเปิดเผยเพื่อแสดงว่าตนมีความสัมพันธ์กับสามีในทำนองชู้สาว โดยมิได้มีเงื่อนไขว่าภริยาจะต้องเกิดความเสียหายอย่างใดหรือจะต้องเป็นภริยาที่อยู่กินกับสามีและอุปการะเลี้ยงดูกัน หรือต้องไม่มีคดีฟ้องหย่ากันอยู่ดังที่จำเลยฎีกา ดังนั้นโจทก์จึงมีอำนาจฟ้องเรียกค่าทดแทนจากจำเลยได้แม้โจทก์กับสามีจะมีพฤติการณ์ดังที่จำเลยกล่าวอ้าง ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 3 พิพากษาให้จำเลยจ่ายค่าทดแทนแก่โจทก์ชอบแล้ว

   พิพากษายืน ให้จำเลยใช้ค่าทนายความชั้นฎีกา 1,500 บาท แทนโจทก์.

ตัวอย่างร่างคำฟ้องและคำขอท้ายคำฟ้องแพ่งที่เป็นแนวทางสำหรับนักศึกษากฎหมายและทนายความจบใหม่:

คำฟ้อง ข้าพเจ้า [ชื่อโจทก์] ซึ่งเป็นภริยาชอบด้วยกฎหมายของ [ชื่อสามี] มีความประสงค์ที่จะดำเนินคดีฟ้องร้องจำเลย [ชื่อจำเลย] ด้วยข้อเท็จจริงและเหตุผลดังนี้

1.โจทก์เป็นภริยาชอบด้วยกฎหมายของ [ชื่อสามี] ตามการจดทะเบียนสมรสเมื่อวันที่ [วันที่] ณ สำนักงานทะเบียน [ชื่อสำนักงาน]

2.จำเลยมีพฤติการณ์แสดงตนโดยเปิดเผยว่ามีความสัมพันธ์ในทำนองชู้สาวกับ [ชื่อสามี] ของโจทก์ โดยพักอาศัยอยู่ร่วมกันอย่างสามีภริยาในบ้านเลขที่ [ที่อยู่] และเปิดเผยความสัมพันธ์นี้ต่อสาธารณะ

3.การกระทำดังกล่าวของจำเลยละเมิดต่อสิทธิของโจทก์ในฐานะภริยาชอบด้วยกฎหมาย อันเป็นการละเมิดตาม ป.พ.พ. มาตรา 1523 วรรคสอง ทำให้โจทก์มีสิทธิตามกฎหมายในการเรียกร้องค่าทดแทน

คำขอท้ายคำฟ้อง ด้วยเหตุนี้ โจทก์ขอให้ศาลได้โปรดพิพากษาและมีคำสั่งดังนี้:

1.ให้จำเลยชำระค่าทดแทนจำนวน [ระบุจำนวนเงิน] บาท พร้อมดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ [ระบุอัตราดอกเบี้ย] ต่อปี นับตั้งแต่วันที่ยื่นฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์

2.ให้จำเลยรับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการดำเนินคดีและค่าทนายความแทนโจทก์

ลงชื่อ ______________________ (ชื่อโจทก์) วันที่ ______________________

ตัวอย่างนี้สามารถปรับเปลี่ยนรายละเอียดและจำนวนเงินตามความเหมาะสมของคดีเฉพาะเพื่อใช้เป็นแนวทางต่อไป