ติดต่อเรา โทร. 085-9604258 

(อ่าน)คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1932/2568 จำเลยอุทธรณ์พร้อมคำร้องขอยกเว้นค่าธรรมเนียมศาลตาม ป.วิ.พ. มาตรา 156 ซึ่งใช้บังคับในคดีผู้บริโภคตามมาตรา 7 โดยให้รวมถึงเงินที่ต้องวางศาลแทนโจทก์ตาม มาตรา 229 แม้จำเลยจะได้รับยกเว้นค่าขึ้นศาลในชั้นอุทธรณ์ตามมาตรา 18 แต่ยังมีสิทธิขอยกเว้นเงินดังกล่าวได้ ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์มีคำสั่งยกคำร้องโดยไม่พิจารณาเหตุผล ถือว่าไม่ชอบ ศาลฎีกาจึงมีอำนาจเพิกถอนคำสั่งดังกล่าวตามมาตรา 27 และเมื่อไต่สวนพยานเสร็จแล้ว ศาลฎีกาเห็นควรมีคำสั่งเกี่ยวกับคำร้องยกเว้นค่าธรรมเนียมโดยตรง โดยไม่ต้องส่งกลับไปศาลชั้นต้น

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3196/2567

บทนำ

คำพิพากษาศาลฎีกานี้เกี่ยวข้องกับการร้องขอให้ที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกาชี้ขาดว่าคำพิพากษาที่ 3140/2538 และ 623/2546 ขัดกันหรือไม่ ศาลฎีกาวินิจฉัยว่าทั้งสองไม่ได้ขัดกัน และยืนยันอำนาจศาลชั้นต้นในการยกคำร้องที่ไม่มีกฎหมายรองรับ

สรุปข้อเท็จจริง

• โจทก์ที่ 1 อ้างว่าคำพิพากษาสองคดีดังกล่าวขัดแย้งกัน

• ศาลชั้นต้นยกคำร้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

• โจทก์ฎีกา ศาลฎีกาจึงพิจารณา

คำวินิจฉัยของศาลฎีกา

1. อำนาจร้อง: ศาลชั้นต้นมีสิทธิเพิกเฉย เพราะกฎหมายไม่ได้ให้อำนาจคู่ความยื่นขอชี้ขาด

2. ความขัดกันของคำพิพากษา: คดี 3140/2538 เพียงรับรองสิทธิในที่ดิน ส่วนคดี 623/2546 ชี้ว่าสัญญาประนีประนอมเป็นการจัดการมรดก ไม่ใช่นิติกรรมที่เพิกถอนได้ จึงไม่ขัดกัน

3. สิทธิของโจทก์: แม้เพิกถอนนิติกรรมไม่ได้ แต่ยังเรียกร้องเป็นเงินตามส่วนแบ่งได้

วิเคราะห์กฎหมาย

• มาตรา 146 ป.วิ.พ.: ไม่มีบทให้อำนาจคู่ความร้องขอชี้ขาด

• มาตรา 243, 252 ป.วิ.พ.: ศาลฎีกาสามารถวินิจฉัยประเด็นเองได้

• มาตรา 1719 ป.พ.พ.: ผู้จัดการมรดกมีหน้าที่จัดการทรัพย์ตามความจำเป็น

ข้อคิดทางกฎหมาย

1. ต้องตรวจสอบจริงว่าคำพิพากษาขัดกันหรือไม่

2. ผู้จัดการมรดกมีอำนาจกว้างขวางในการจัดการ

3. ทายาทเรียกร้องส่วนแบ่งเป็นเงินได้หากไม่อาจบังคับคดีในทรัพย์

4. ศาลชั้นต้นมีอำนาจยกคำร้องที่ไม่มีกฎหมายรองรับ

English Summary

Supreme Court Judgment No. 3196/2567 ruled that prior judgments No. 3140/2538 and 623/2546 were not contradictory. One affirmed land rights of a co-owner, the other upheld the executor’s authority in estate management. The petitioner could not annul the transactions but could claim monetary compensation. The Court confirmed lower courts’ power to dismiss petitions without legal basis.