ยินดีให้คำปรึกษากฎหมายแชทไลน์

คดีนี้เกี่ยวกับสิทธิฟ้องหย่าในกรณีที่คู่สมรสฝ่ายหนึ่งอุปการะเลี้ยงดูหรือยกย่องหญิงอื่นฉันภริยา ศาลพิจารณาว่า แม้คู่สมรสฝ่ายที่เสียหายจะทราบพฤติการณ์ดังกล่าวมานานกว่า 1 ปี แต่หากการกระทำยังคงดำเนินอยู่ เช่น การเลี้ยงดูหญิงอื่นอย่างต่อเนื่อง เหตุฟ้องหย่ายังไม่สิ้นสุด สิทธิฟ้องไม่ขาดอายุความตามมาตรา 1529 ขณะเดียวกันศาลยังวินิจฉัยว่า การยินยอมหรือให้อภัยตามมาตรา 1518 ต้องเป็นการแสดงเจตนาอย่างชัดแจ้ง ไม่ใช่เพียงการนิ่งเฉยหรือไม่เอาเรื่อง เมื่อพิจารณาข้อเท็จจริงพบว่าโจทก์ไม่เคยให้อภัยหรือยินยอม จึงยังมีสิทธิฟ้องหย่าได้ อีกทั้งการมีหญิงอื่นและมีบุตรด้วยกัน ถือเป็นการละเมิดความสัมพันธ์สมรสอันเป็นสาระสำคัญ ทำให้โจทก์ได้รับความอับอายและเดือดร้อน ศาลจึงพิพากษาให้หย่า แนวคำพิพากษานี้มีความสำคัญต่อการตีความสิทธิฟ้องหย่าในคดีครอบครัว โดยย้ำว่าการคงอยู่ของพฤติการณ์ผิดสัญญาสมรสถือเป็นเหตุหย่าได้เสมอ (อ่านคำพิพากษาศาลฎีกาฉบับเต็ม)

ประเด็นกฎหมายที่สำคัญที่สุด

คำพิพากษานี้อาศัยกฎหมายหลักจาก ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ได้แก่

• มาตรา 1516(1) – การมีหญิงอื่นเป็นเหตุหย่า

• มาตรา 1517–1518 – เรื่องการยินยอมและให้อภัย หากคู่สมรสฝ่ายที่เสียหายยินยอมหรือให้อภัยแล้ว จะยกขึ้นเป็นเหตุฟ้องหย่าไม่ได้

• มาตรา 1529 – อายุความในการฟ้องหย่า 1 ปี แต่ถ้าเหตุยังคงดำเนินอยู่ ถือว่ายังฟ้องได้

5 Keywords แก่นของคดีนี้

1. การอุปการะเลี้ยงดูหญิงอื่น (มาตรา 1516(1))

ศาลชี้ว่า การที่จำเลยเลี้ยงดูหญิงอื่นฉันภริยาและมีบุตรด้วย ถือเป็นเหตุหย่าที่เกิดขึ้นต่อเนื่อง ไม่ใช่เหตุครั้งเดียว

2. การยินยอมและให้อภัย (มาตรา 1518)

ศาลเน้นว่า การให้อภัยต้องเป็นการแสดงเจตนาชัดแจ้ง ไม่ใช่เพียงการนิ่งเฉยหรือไม่เอาเรื่อง

3. สิทธิฟ้องหย่าไม่ขาดอายุความ (มาตรา 1529)

แม้ผู้ฟ้องจะทราบเหตุเกิน 1 ปี แต่หากพฤติการณ์ยังดำเนินอยู่ เช่น การยังคงเลี้ยงดูหญิงอื่น สิทธิฟ้องยังไม่ระงับ

4. การตีความอย่างเคร่งครัด

ศาลตีความว่าการยกเลิกสิทธิฟ้องต้องใช้หลักกฎหมายอย่างเคร่งครัด เพื่อคุ้มครองสิทธิของคู่สมรสที่เสียหาย

5. แนวทางคดีครอบครัว

คำพิพากษานี้เป็นแนวสำคัญของคดีครอบครัวที่ยืนยันว่าความสัมพันธ์ฉันสามีภริยาต้องอาศัยความซื่อสัตย์ และหากมีการละเมิดสิทธิ อีกฝ่ายยังมีสิทธิฟ้องหย่าได้

✅ สรุปสั้น ๆ:

คดีนี้ชี้ให้เห็นว่า สิทธิฟ้องหย่าไม่ขาดอายุความเพียงเพราะเวลาผ่านไป หากพฤติการณ์ของการมีหญิงอื่นยังคงอยู่ และการให้อภัยต้องเป็นการแสดงเจตนาชัดแจ้งเท่านั้น

📌 หลักกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

1. มาตรา 1516(1) ป.พ.พ. – การมีหญิงอื่นเป็นเหตุหย่า

มาตรานี้กำหนดว่า หากคู่สมรสฝ่ายหนึ่ง "มีชู้" หรือ อุปการะเลี้ยงดู/ยกย่องหญิงอื่นฉันภริยา อีกฝ่ายย่อมมีสิทธิฟ้องหย่าได้ เหตุผลคือการกระทำดังกล่าวถือเป็นการผิดสัญญาสมรสและทำลายความซื่อสัตย์ซึ่งกันและกัน

• การมีเพียงความสัมพันธ์ชั่วคราวอาจตีความไม่ถึงขั้นเป็นเหตุหย่า แต่หากมีการดูแล เลี้ยงดู เปิดเผยต่อสาธารณะ ถือว่าเข้าข่ายชัดเจน

2. มาตรา 1517–1518 ป.พ.พ. – การยินยอมและให้อภัย

• มาตรา 1517: กำหนดว่า หากคู่สมรสฝ่ายที่เสียหาย "ยินยอม" ให้คู่สมรสอีกฝ่ายทำการดังกล่าว หรือ "ให้อภัย" ภายหลัง ก็ไม่สามารถยกมาเป็นเหตุฟ้องหย่าได้

• มาตรา 1518: การยินยอม/ให้อภัย ต้องเกิดขึ้นโดย รู้ข้อเท็จจริงทั้งหมด และต้องมี การแสดงเจตนาชัดแจ้ง การเพิกเฉยหรือไม่เอาเรื่องเอาความโดยตรง ไม่ถือว่าเป็นการให้อภัย

3. มาตรา 1529 ป.พ.พ. – อายุความการฟ้องหย่า 1 ปี

• หลักทั่วไป: หากคู่สมรสฝ่ายที่เสียหายรู้หรือควรรู้ถึงเหตุหย่า ต้องฟ้องภายใน 1 ปี นับแต่วันรู้

• แต่มีข้อยกเว้นว่า หากเหตุหย่า ยังคงมีอยู่ต่อเนื่อง เช่น ยังมีการเลี้ยงดูหญิงอื่นในลักษณะภริยา สิทธิฟ้องยังไม่สิ้นสุด แม้เวลาจะผ่านไปเกิน 1 ปีก็ตาม

📌 ตัวอย่างคำพิพากษาศาลฎีกา (ประกอบ)

🔹 คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2554/2531

• ข้อเท็จจริง: จำเลยมีพฤติการณ์อยู่กินกับหญิงอื่น และอุปการะเลี้ยงดูเปิดเผยให้สังคมรับรู้

• ประเด็น: จำเลยอ้างว่าโจทก์ทราบมานานแล้ว และไม่เคยฟ้องทันที จึงสิ้นสิทธิ

• ศาลฎีกาวินิจฉัย: การเลี้ยงดูหญิงอื่นถือเป็นเหตุหย่าที่มีลักษณะต่อเนื่อง สิทธิฟ้องไม่ขาด แม้โจทก์จะทราบเกิน 1 ปี → ฟังเข้ามาตรา 1516(1) และสิทธิไม่สิ้นสุดตามมาตรา 1529

• แหล่งอ้างอิง: คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2554/2531 (ประชุมใหญ่)

🔹 คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 6860/2540

• ข้อเท็จจริง: จำเลยอยู่กินกับหญิงอื่น โจทก์ทราบและนิ่งเฉยไม่ฟ้องในทันที

• ประเด็น: การนิ่งเฉยถือเป็นการยินยอมหรือให้อภัยหรือไม่

• ศาลฎีกาวินิจฉัย: การนิ่งเฉยไม่ใช่การให้อภัย เว้นแต่จะแสดงเจตนาชัดแจ้ง → โจทก์ยังมีสิทธิฟ้องหย่าได้ตามมาตรา 1517–1518

• แหล่งอ้างอิง: คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 6860/2540

🔹 คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2223/2527

• ข้อเท็จจริง: คู่สมรสฝ่ายหนึ่งให้อภัยอีกฝ่ายที่มีชู้ โดยยังคงใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันต่อ

• ศาลฎีกาวินิจฉัย: เมื่อมีการให้อภัยโดยชัดแจ้งแล้ว จะไม่สามารถนำเรื่องเดิมกลับมาเป็นเหตุฟ้องหย่าได้อีก → ยืนยันหลักมาตรา 1517–1518

• แหล่งอ้างอิง: คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2223/2527

📌 สรุปหลักการ

1. มาตรา 1516(1): การเลี้ยงดูหญิงอื่น = เหตุฟ้องหย่าชัดเจน

2. มาตรา 1517–1518: การให้อภัยต้องแสดงเจตนาชัด ไม่ใช่แค่นิ่งเฉย

3. มาตรา 1529: อายุความฟ้องหย่า 1 ปี แต่หากเหตุยังคงอยู่ → สิทธิไม่สิ้นสุด