การขออณุญาตค้าของเก่า
แนวทางการดำเนินงานทะเบียนการขายทอดตลาดและค้าของเก่า
1. กฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวข้อง
1.1 พระราชบัญญัติควบคุมการขายทอดตลาดและค้าของเก่า พ.ศ. 2474
1.2 ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการควบคุมการขายทอดตลาดและค้าของเก่า พ.ศ. 2533
2. คำจำกัดความ
2.1 การขายทอดตลาด หมายถึง การขายโดยเปิดเผยแก่มหาชน ด้วยวิธีให้โอกาสแก่ผู้ประมูลราคาผู้ใดให้ราคาสูง
ก็มีสิทธิซื้อทรัพสินนั้นได้
2.2 ของเก่า หมายถึง ทรัพย์ที่เสนอขาย แลกเปลี่ยนหรือจำหน่ายโดยประการอื่นอย่างทรัพย์ที่ใช้แล้ว ทั้งนี้รวมถึงของโบราณด้วย
    2.3 การค้าของเก่า หมายถึง
       ก. ประเภทโบราณวัตถุ หรือศิลปวัตถุตามกฎหมายว่าด้วยโบราณสถาน โบราณวัตถุและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ
       ข. ประเภทเพชร พลอย ทอง นาก เงิน หรืออัญมณี
       ค. ประเภทรถยนต์ตามกฎหมายว่าด้วยรถยนต์ ได้แก่ รถยนต์สาธารณะ รถยนต์บริการและรถยนต์ส่วนบุคคล
       ง. ประเภทอื่น ๆ เช่น รถจักรยานยนต์ ไม้เรือนเก่า ขวด เศษเหล็ก กระดาษ เป็นต้น
2.4 เจ้าพนักงานผู้ออกใบอนุญาต หมายถึง
       ก. ผู้บังคับการกองทะเบียน กองบัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ในเขตกรุงเทพมหานคร
       ข. ผู้ว่าราชการจังหวัด ในเขตจังหวัด
2.5 นายตรวจ หมายถึง เจ้าพนักงานฝ่ายปกครองตั้งแต่ปลัดอำเภอหรือเจ้าพนักงานฝ่ายตำรวจซึ่ง มียศตั้งแต่ชั้นร้อยตำรวจตรีขึ้นไป
ี3. ขั้นตอนการดำเนินการ
3.1 การขออนุญาต
       ก. ผู้ขออนุญาตยื่นคำร้อง ณ ที่ว่าการอำเภอหรือกิ่งอำเภอที่จะดำเนินการ
       ข. อำเภอตรวจสอบเอกสาร หากครบถ้วน ถูกต้อง ส่งให้จังหวัด
       ค. จังหวัดตรวจสอบเอกสารและคุณสมบัติของผู้ขอ หากครบถ้วน ถูกต้อง ให้ออกใบอนุญาตและส่งกลับอำเภอ
       ง. อำเภอแจ้งผู้ขออนุญาต เพื่อรับใบอนุญาตและชำระค่าธรรมเนียม
       จ. อำเภอสำเนาใบเสร็จรับเงินส่งจังหวัด เพื่อบันทึกรายละเอียดลงในต้นขั้วใบอนุญาตเก็บไว้เป็นหลักฐาน
3.2 การขอต่ออายุใบอนุญาต
       ก. ผู้ได้รับอนุญาตจะต้องยื่นคำขอต่ออายุใบอนุญาตก่อนที่ใบอนุญาตจะหมดอายุ 90 วัน ณ ที่ว่าการอำเภอหรือกิ่งอำเภอเดิม
       ข. อำเภอดำเนินการเช่นเดียวกับการขออนุญาต
4. หลักฐานประกอบการขออนุญาต
4.1 บัตรประจำตัวประชาชน หรือหนังสือสำคัญประจำตัวคนต่างด้าว พร้อมใบประกอบธุรกิจและสำเนา
4.2 ทะเบียนบ้านและสำเนา
4.3 รูปถ่ายหน้าตรง ขนาด 2 นิ้ว จำนวน 3 รูป
4.4 ทะเบียนพาณิชย์ หรือหนังสือรับรองการจดทะเบียนนิติบุคคลและสำเนา
4.5 หนังสือยินยอมให้ใช้สถานที่ทำการค้า หรือหลักฐานการเป็นเจ้าของหรือสัญญาเช่า
4.6 ใบอนุญาตจากกรมศิลปากรและสำเนา กรณีประกอบอาชีพขายทอดตลาดหรือค้าของเก่าประเภทโบราณวัตถุ  หรือศิลปวัตถุ
ตามกฎหมายว่าด้วยโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ
5. คุณสมบัติของผู้ขอใบอนุญาต
5.1 มีอายุ 20 ปีบริบูรณ์ขึ้นไป
5.2 มีความรู้หนังสือไทยพออ่านออกเขียนได้
5.3 เป็นผู้ที่ไม่เคยต้องโทษจำคุกความผิดฐานปลอมแปลงเงินตรา การปลอมบัตรและการปลอมใบสำคัญ สัญญาในการยืมเงินตรา
   และในการให้ดอกเบี้ย และความผิดฐานประทุษร้ายแก่ทรัพย
6.การปฏิบัติตนของผู้ขายทอดตลาดและค้าของเก่า
6.1 ผู้ขายทอดตลาดปฏิบัติดังนี้
       ก. สำแดงคำแจ้งความแห่งการขายทุกคราวไว้ ณ สถานที่ขายให้เห็นได้แจ้ง
       ข. อยู่ ณ ที่ขายในเวลาขายทอดตลาด และพร้อมที่จะแสดงใบอนุญาตต่อนายตรวจเมื่อเรียกตรวจ
       ค. มีสมุดบัญชีสำหรับการขายทุกคราว และจดรายการข้อสำคัญทั้งปวงแห่งการขายนั้น ๆ ลงไว้
       ง. แจ้งวันและสถานที่ขายให้นายตรวจทราบล่วงหน้าอย่างน้อยสามวันเต็ม
       จ. สำแดงนามของตนและคำว่า "ผู้ทอดตลาด" ไว้เหนือประตูชั้นนอกแห่งสำนักงาน
6.2 ผู้ค้าของเก่าปฏิบัติดังนี้
       ก. แสดงนามของตนและคำว่า "ผู้ค้าของเก่า" ไว้ ณ ที่ทำการค้าของตนพร้อมทั้งใบอนุญาตในที่อันเห็นได้แจ้ง
       ข. มีสมุดบัญชีสำหรับการค้าของตนและจดรายการข้อสำคัญทั้งปวงแห่งการค้าลงไว้ทุกราย สมุดบัญชีตามที่  กล่าวนี้
      ต้องทำตามแบบและนำมาให้เจ้าพนักงานผู้ออกใบอนุญาตลงนาม และประทับตราก่อนทุกเล่ม
       ค. แจ้งแก่เจ้าหน้าที่ตำรวจหรือนายตรวจ เมื่อมีเหตุอันควรสงสัยว่าทรัพย์ที่มีผู้มาเสนอหรือโอนให้ตนนั้นเป็นทรัพย์ที่ได้มา
     โดยทางทุจริต
       ง. ทำเลขลำดับเป็นเครื่องหมายปิดไว้ที่ของให้ตรงกับเลขลำดับในสมุดบัญชี เพื่อสะดวกในการสำรวจ
7.การพิมพ์ลายนิ้วมือ    
     ให้อำเภอขอความร่วมมือสถานีตำรวจท้องที่เป็นผู้พิมพ์ลายนิ้วมือของผู้ ขอใบอนุญาต เพื่อส่งไปตรวจสอบคุณสมบัติตาม มาตรา6(3) แห่งพระราชบัญญัติควบคุมการขายทอดตลาดและค้าของเก่า พ.ศ. 2474 ที่กองทะเบียนประวัติอาชญากรสำนักงานตำรวจแห่งชาติ
(ไม่ต้องรอผลการตรวจสอบ)
8. หน้าที่ของนายตรวจ
8.1 ตรวจตราผู้ได้รับอนุญาตขายทอดตลาดในท้องที่ตนว่าได้ปฏิบัติถูกต้องครบถ้วน ตามหน้าที่ของผู้ขายทอดตลาดอันต้อง
กระทำตามพระราชบัญญัติควบคุมการขายทอดตลาดและค้าของเก่า พ.ศ. 2474 มาตรา 7  ข้อ ก. ข. ค. และ ง. หรือไม่
ส่วนการขายทอดตลาดเร่ ซึ่งไม่ได้ขายประจำในสำนักงานตามที่จดทะเบียนไว้ เมื่อผู้ขาย ทอดตลาดได้แจ้งวันและสถานที่ขาย
ให้นายตรวจทราบล่วงหน้าตามความใน ข้อ ฆ. แห่งมาตราเดียวกันนี้ ก็ให้ นายตรวจซึ่งประจำอยู่ในท้องที่ที่มีการขายทอดตลาด
ีนั้นไปตรวจดูว่าผู้ขายทอดตลาดได้ปฏิบัติถูกต้องตามความนข้อ ก. ข. ค. ดังกล่าวแล้วนี้หรือไม่เช่นเดียวกัน ถ้าปรากฏว่ายัง
มีสิ่งบกพร่องอยู่ก็ให้ผู้ขายทอดตลาดนั้น ดำเนินการเสียให้ครบถ้วนบริบูรณ์เสียก่อน จึงให้ทำการขายทอดตลาดได้
8.2 ตรวจตราผู้ค้าของเก่าว่าได้ปฏิบัติหน้าที่ตามที่กำหนดไว้ ตามพระราชบัญญัติควบคุมการขายทอดตลาดและค้าของเก่า
พ.ศ. 2474 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2495 มาตรา 8 ข้อ ก. ข. ค. และ ฆ. ครบถ้วนหรือไม่ ถ้าบกพร่องก็ให้ผู้ค้าของเก่า
ดำเนินการเสียให้ครบถ้วนบริบูรณ์ก่อน จึงให้ทำการค้าของเก่าได้
8.3 ตรวจบัญชีและทรัพย์สินสิ่งของการขายทอดตลาดและค้าของเก่า กรณีมีเหตุอันควรสงสัยว่าทรัพย์สินสิ่งของได้มาโดย
การทุจริต ให้รีบรายงานตามลำดับชั้น จนถึงเจ้าพนักงานผู้ออกใบอนุญาตพิจารณาสั่งการ
8.4 ตรวจตราผู้ขายทอดตลาดและค้าของเก่าให้ปฏิบัติตามกฎหมาย หากปรากฏว่าปฏิบัติไม่ถูกต้องและเข้าลักษณะความผิดตาม
มาตรา 12 แห่งพระราชบัญญัติควบคุมการขายทอดตลาดและค้าของเก่า พ.ศ. 2474 ให้นายตรวจบันทึกความผิดส่งสถานีตำรวจ
ท้องที่ดำเนินการตามกฎหมายต่อไป แล้วรายงานให้เจ้าพนักงานผู้ออกใบอนุญาตทราบ ซึ่งกรมการปกครองได้กำหนด
แบบบันทึกผลการตรวจให้ถือเป็นแนวทางปฏิบัติแล้ว
8.5 การย้ายที่ทำการหรือร้านขายทอดตลาดและค้าของเก่าจากที่ระบุไว้ในใบอนุญาตตามที่ได้กำหนดไว้ในข้อ 6
แห่งกฎกระทรวงมหาดไทย (ฉบับที่ 2) ออกตามความในพระราชบัญญัติควบคุมการขายทอดตลาดและค้าของเก่า พ.ศ. 2474
ลงวันที่ 3 กันยายน 2484 ว่าให้ผู้รับอนุญาต แจ้งนายตรวจทราบโดยมิชักช้า ดังนั้น เมื่อนายตรวจได้รับทราบแจ้งการย้ายจาก
ผู้ทำการขายทอดตลาดหรือค้าของเก่ารายใดแล้ว นายตรวจจะต้องตรวจอาคารสถานที่ตั้งตลอดจนสถานที่เก็บทรัพย์สิน
ว่าเหมาะสมหรือไม่ พร้อมกับทำแผนที่สังเขปแสดงสถานที่ตั้ง แล้วรายงานเสนอความเห็นต่อเจ้าพนักงานผู้ออกใบอนุญาต
สั่งการ หากได้รับอนุญาตให้แก้ไขรายการในใบอนุญาตให้ถูกต้องตามความเป็นจริง
9. อัตราค่าธรรมเนียม
9.1 การขายทอดตลาด ปีละ 15,000 บาท
9.2 การค้าของเก่า
      ก. ประเภทโบราณวัตถุหรือศิลปวัตถุตามกฏหมายว่าด้วยโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ         ปีละ 12,500 บาท
      ข. ประเภทเพชร พลอย ทอง นาค เงิน หรืออัญมณี     ปีละ 10,000บาท
      ค. ประเภทรถยนต์ตามกฏหมายว่าด้วยรถยนต์     ปีละ 7,500 บาท
       ง. ประเภทอื่น ๆ     ปีละ 5,000 บาท
ผู้ค้าของเก่ารายเดียวหลายประเภท ให้เรียกเก็บค่าธรรมเนียมในประเภทที่สูงกว่าประเภทเดียว
10. ความผิดเกี่ยวกับการขายทอดตลาดและค้าของเก่า
10.1 ผู้ใดประกอบอาชีพขายทอดตลาดหรือค้าของเก่าโดยไม่ได้รับอนุญาตหรือประกอบอาชีพดังกล่าว
      ภายหลังที่ได้มีคำสั่งเพิกถอนใบอนุญาตตามมาตรา 9 ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกิน ห้าพันบาท

      หากเป็นการกระทำความผิดเกี่ยวกับการขายทอดตลาด หรือค้าของเก่าประเภทโบราณวัตถุ หรือศิลปวัตถุตามกฎหมาย
ว่าด้วยโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกิน
หนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
10.2 ผู้รับใบอนุญาตผู้ใด ทำการขายทอดตลาดหรือค้าของเก่าโดยใบอนุญาตขาดอายุ หรือทำการขายทอดตลาดหรือค้าของเก่า
โดยไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย หรือฝ่าฝืนกฎกระทรวง ต้องระวางโทษปรับไม่เกินสองพันบาท
10.3 ผู้รับใบอนุญาตประกอบอาชีพขายทอดตลาดหรือค้าของเก่า ไม่แจ้งแก่เจ้าหน้าที่ตำรวจหรือนายตรวจทันทีเมื่อมีเหตุอัน
ควรสงสัยว่า ทรัพย์ที่มีผู้มาเสนอหรือโอนให้ตนนั้นเป็นทรัพย์ที่ได้มาโดยทุจริต ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่หนึ่งปีถึงสามปี
หรือปรับตั้งแต่หนึ่งหมื่นบาทถึงสามหมื่นบาทหากเป็นการกระทำเกี่ยวกับทรัพย์เป็นโบราณวัตถุหรือศิลปวัตถุตามกฎหมาย
ว่าด้วยโบราณสถาน โบราณวัตถุศิลปวัตถุ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ห้าปีถึงสิบห้าปี หรือปรับตั้งแต่ห้าหมื่นบาทถึงหนึ่งแสนห้าหมื่นบาท