คดีทุนทรัพย์ไม่เกิน 300,000 บาท อยู่ในอำนาจศาลแขวง

โจทก์ฟ้องและแก้ไขคำฟ้องขอให้บังคับจำเลยรื้อถอนลำเหมืองและท่อส่งน้ำออกไปจากที่ดินของโจทก์โฉนดเลขที่ 4962 ตำบลแม่ระกา อำเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก และห้ามยุ่งเกี่ยวอีก กับให้ใช้ค่าเสียหายเดือนละ 2,000 บาท นับแต่วันฟ้องจนกว่าจะรื้อถอนออกไปจากที่ดินของโจทก์เสร็จ

จำเลยให้การขอให้ยกฟ้อง

ศาลจังหวัดพิษณุโลกเห็นว่า จำเลยต่อสู้เรื่องกรรมสิทธิ์ จึงเป็นคดีที่มีทุนทรัพย์ แต่ที่ดินส่วนที่พิพาทมีราคาไม่เกิน 300,000 บาท อยู่ในอำนาจของศาลชั้นต้น จึงให้โอนคดีไปยังศาลชั้นต้น

ศาลชั้นต้นมีคำสั่งรับโอนคดี แต่ต่อมามีคำสั่งว่าคดีมีประเด็นพิพาทว่าที่ดินพิพาทมีการสร้างลำเหมืองและท่อส่งน้ำที่ยกให้เป็นที่สาธารณประโยชน์แล้ว หรือให้จำเลยอาศัยเพียงสร้างลำเหมืองและท่อส่งน้ำเท่านั้น จึงเป็นคดีฟ้องขอให้ปลดเปลื้องทุกข์อันไม่อาจคำนวณราคาเป็นเงินได้ คดีจึงไม่อยู่ในอำนาจของศาลชั้นต้น จึงมีคำสั่งไม่รับโอนคดี จำหน่ายคดีออกจากสารบบความ

โจทก์ได้รับอนุญาตให้อุทธรณ์ข้อกฎหมายโดยตรงต่อศาลฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า มีปัญหาที่ต้องวินิจฉัยตามอุทธรณ์ของโจทก์ว่า คดีนี้อยู่ในเขตอำนาจศาลชั้นต้นหรือศาลจังหวัดพิษณุโลก เห็นว่า โจทก์ฟ้องว่าที่ดินเป็นของโจทก์ โจทก์เพียงแต่ให้กรมพัฒนาและส่งเสริมพลังงานอาศัยวางลำเหมืองและท่อส่งน้ำ จำเลยให้การว่า โจทก์ยกที่ดินส่วนที่ใช้วางลำเหมืองและท่อส่งน้ำให้เป็นสาธารณประโยชน์แล้ว จึงเป็นกรณีโต้แย้งกันว่าที่ดินพิพาทเป็นของโจทก์หรือตกเป็นที่สาธารณประโยชน์ จึงเป็นคดีมีทุนทรัพย์ เมื่อที่พิพาทมีราคาไม่เกิน 300,000 บาท คดีจึงอยู่ในอำนาจพิจารณาของศาลชั้นต้น ที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งมานั้น ศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย

พิพากษายกคำสั่งของศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นรับโอนคดีแล้วดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไป ค่าฤชาธรรมเนียมในชั้นนี้ให้เป็นพับ.

 คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 7668/2551

 พระธรรมนูญศาลยุติธรรม

มาตรา 17 ศาลแขวงมีอำนาจพิจารณาพิพากษาคดี และมีอำนาจทำการไต่สวน หรือมีคำสั่งใด ๆ ซึ่งผู้พิพากษาคนเดียวมีอำนาจตามที่กำหนดไว้ในมาตรา 24 และมาตรา 25 วรรคหนึ่ง

มาตรา 25 ในศาลชั้นต้น ผู้พิพากษาคนเดียวเป็นองค์คณะมีอำนาจเกี่ยวแก่คดีซึ่งอยู่ในอำนาจของศาลนั้น ดังต่อไปนี้

(1) ไต่สวนและวินิจฉัยชี้ขาดคำร้องหรือคำขอที่ยื่นต่อศาลในคดีทั้งปวง

(2) ไต่สวนและมีคำสั่งเกี่ยวกับวิธีการเพื่อความปลอดภัย

(3) ไต่สวนมูลฟ้องและมีคำสั่งในคดีอาญา

(4) พิจารณาพิพากษาคดีแพ่ง ซึ่งราคาทรัพย์สินที่พิพาทหรือจำนวนเงินที่ฟ้องไม่เกินสามแสนบาท ราคาทรัพย์สินที่พิพาทหรือจำนวนเงินดังกล่าวอาจขยายได้โดยการตราเป็นพระราชกฤษฎีกา

(5) พิจารณาพิพากษาคดีอาญา ซึ่งกฎหมายกำหนดอัตราโทษอย่างสูงไว้ให้จำคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินหกหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ แต่จะลงโทษจำคุกเกินหกเดือน หรือปรับเกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ซึ่งโทษจำคุกหรือปรับอย่างใดอย่างหนึ่งหรือทั้งสองอย่างเกินอัตราที่กล่าวแล้วไม่ได้

ผู้พิพากษาประจำศาลไม่มีอำนาจตาม (3) (4) หรือ (5)